Κοντός, Πολυζώης

(Ιωάννινα 1760; – Βλαχία 1821;). Λόγιος, κληρικός και δάσκαλος. Αρχικά μαθήτευσε κοντά στον Κοσμά Μπαλάνο στα Ιωάννινα και συνέχισε τις σπουδές του στη Βενετία. Σταδιοδρόμησε κυρίως ως δάσκαλος στη Βιέννη και αργότερα δίδαξε στα σχολεία των ελληνικών παροικιών της Πέστης (1793) και της Τοκάιας στην Ουγγαρία και, μετά το 1805, στο Βουκουρέστι και στο Πλοέστι. Το 1802 ταξίδεψε στο Παρίσι, όπου είχε την ευκαιρία να απευθύνει μια Εποποιία εις τας αριστείας του ήρωος Ναπολέον Βοναπάρτη. Παρόμοια εγκωμιαστικά στιχουργήματα αφιέρωσε κατά καιρούς στον πρίγκιπα της Αυστρίας, Ιωσήφ (1795), στον πρίγκιπα Αλέξανδρο Λεοπόλδο της Ουγγαρίας (1795), στον ηγεμόνα της Βλαχίας, Κωνσταντίνο Υψηλάντη (1805) και σε άλλους. Εξέδωσε επίσης τα έργα Τα κατ’ Ανθίαν και Αβροκόμην του Ξενοφώντα Εφέσιου (1793), Επιστολάς του Αρισταινέτου (1805) και μετέφρασε από τα αγγλικά την Οικιακή ιατρική (5 τόμοι, ανέκδοτη). Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον έργο του είναι οι Νεκρικοί Διάλογοι (1793), όπου οι αρχαίοι θεοί και ήρωες συζητούν στον Άδη περί των ιδεών του «μοσιού Βολταίρ» και περί των Γάλλων δημοκρατικών, οι οποίοι «εκαταπάτησαν την θρησκείαν και τους νόμους, ...πράττουσι παν είδος ασελγείας ως φυσικόν... και με το προσωπείον της ελευθερίας αναστάτωσαν έθνη και βασίλεια ολόκληρα». Πρόκειται για ένα από τα πρώιμα δείγματα της αντίδρασης που προκάλεσαν στους συντηρητικούς κύκλους της Ανατολής οι αρχές της Γαλλικής επανάστασης.